Jak działają wyszukiwarki i dlaczego powinno nas to obchodzić?

Od tego, jakie wyniki wyszukiwania wyświetlają się użytkownikowi Internetu, w dużej mierze zależy klikalność naszej witryny. Czy można mieć na to jakiś wpływ? Warto dobrze rozumieć mechanizmy działania wyszukiwarek internetowych. Do czego ta wiedza może Ci się przydać, wyjaśniamy w czwartym odcinku naszego Vloga.

Wyszukiwarka to nie tylko Google

Z pewnością nikogo nie zdziwi fakt, że największe znaczenie na globalnym rynku ma Google. Posiada aż 92% udziału w rynku wyszukiwarek w skali światowej i ponad 95% na polskim rynku. Nie bez powodu wielu użytkowników Internetu utożsamia słowo wyszukiwarka właśnie z Google. Z tych powodów większości specjalistom SEO i właścicielom witryn zależy właśnie na niej. Znalezienie się na jak najwyższej pozycji w Google, a przynajmniej w pierwszej dziesiątce wyników wyszukiwania, czyli na pierwszej stronie, pozwala zwiększyć ruch w witrynie bardziej, niż gdyby widniała w jakiejkolwiek innej wyszukiwarce.

Najpopularniejsze wyszukiwarki internetowe

Pomiędzy Google a pozostałymi wyszukiwarkami jest ogromna przepaść. Widać to na podstawie danych pokazujących ich procentowy udział w rynku globalnym.

Lista wyszukiwarek internetowych z największym udziałem w rynku:

• Google – 92,21%
• Bing – 3,42%
• Yahoo! – 1,23%
• YANDEX – 0,97%
• Baidu – 0,78%
• DuckDuckGo – 0,60%

Istnieją też inne wyszukiwarki, lecz ich łączny udział w rynku to mniej niż 0,8%. Co ciekawe, czwarty w światowej skali Yandex na rynku rosyjskim jest na pierwszym miejscu i odpowiada za aż 52% udziału, wyprzedzając Google na drugim miejscu z udziałem 45%. Z kolei na chińskim rynku przoduje Baidu.

źródło danych: https://gs.statcounter.com/search-engine-market-share [Listopad 2022]

Jaki jest cel działania wyszukiwarki?

Najważniejszym celem każdej wyszukiwarki jest dostarczanie użytkownikom najlepszych i najtrafniejszych odpowiedzi na zadane przez nich pytania. Jakość treści ma w tym przypadku ogromne znaczenie. Z tego wynika drugi cel, jakim jest uzyskanie lub utrzymanie udziału w rynku. To możliwe właśnie dzięki dopasowywaniu się do użytkowników, aby w ten sposób zatrzymać ich i jednocześnie wciąż zdobywać nowych. Im więcej użytkowników, tym więcej wyszukiwarka może zarobić. Na jakiej zasadzie to działa?

Wyróżniamy 2 typy wyszukiwań:

• wyniki organiczne – pochodzą z indeksu wyszukiwania i właściciel witryny nie może ich kupić,
• wyniki płatne – pochodzą od reklamodawców, którzy “płacą wyszukiwarce” za każdym razem, gdy ktoś kliknie w płatny link. W środowisku ten mechanizm nazywany jest reklamą płatną za kliknięcie (PPC, z ang. Pay Per Click). Im więcej użytkowników, tym więcej kliknięć reklam i tym większe są przychody wyszukiwarki.

Dlaczego warto wiedzieć, jak działa wyszukiwarka internetowa?

Wiedza na temat mechanizmów działania wyszukiwarek internetowych jest tak naprawdę wiedzą o tym, w jaki sposób wyszukiwarki oceniają zawartość serwisów. To pozwala lepiej zrozumieć, jakie treści tworzyć i jak przystosować swoją witrynę, aby zajęła wyższą pozycję w wynikach wyszukiwania, a w efekcie zwiększyć ruch na stronie.

Tobie powinno zależeć na tym, aby witryna znalazła się jak najwyżej w organicznych wynikach wyszukiwania i została na tej pozycji jak najdłużej.

Wyniki ZERO – nagroda od wyszukiwarki

Pewnie nieraz zauważyłeś, że po wpisaniu zapytania w wyszukiwarkę, od razu otrzymałeś odpowiedź wyświetloną na samej górze wyników wyszukiwania, jeszcze przed reklamami. To właśnie wyniki zerowe (direct answer), które już na tym etapie udzielają odpowiedzi. Dlaczego Google działa w ten sposób? Odpowiedź jest prosta: chce jak najdłużej zatrzymać użytkownika w wyszukiwarce, a dzięki temu, że ma w swoim indeksie mnóstwo stron, które odpowiadają konkretnym zapytaniom, może natychmiast udzielić odpowiedzi.

Być może teraz zadajesz sobie pytanie, co zrobić, aby trafić do direct answer. Aby znaleźć się na pierwszej pozycji w wyszukiwarce, bo to głównie z niej Google „wyjmuje” fragmenty treści i umieszcza je w wynikach zerowych, trzeba mieć dobrze zoptymalizowaną stronę. Warto znaleźć się w direct answer, ponieważ to przekłada się na realną, większą klikalność Twojej strony.

Sposób działania wyszukiwarek internetowych

Aby zrozumieć mechanizm działania wyszukiwarki internetowej, trzeba poznać jej budowę. Każda wyszukiwarka składa się z dwóch głównych części:

• indeks wyszukiwania – to baza danych, cyfrowa biblioteka informacji o stronach internetowych, 
• algorytm wyszukiwania – to unikalny program komputerowy, który klasyfikuje wyniki z indeksu wyszukiwania i bazując na nim, decyduje, co wyświetlić użytkownikowi na zadane pytanie. Ważnym elementem każdego algorytmu są boty (crawling spiders).

Na pewno każdy choć raz słyszał o robotach, które odwiedzają strony internetowe. Właśnie w ten sposób wyszukiwarki przeszukują Sieć, próbując znaleźć nowe treści, które pojawiły się w Internecie i które należy dodać do indeksu wyszukiwania. Boty, nazywane pająkami, „chodzą” od strony do strony i wyodrębniają z indeksu pewne wyniki, a wszystko to porządkuje algorytm. Jest on niezbędny do tego, aby z biliona stron, znajdujących się w wynikach wyszukiwania, wybrać tylko najważniejsze dla użytkownika informacje i posegregować je.

Na jakiej podstawie algorytm klasyfikuje wyniki z indeksu wyszukiwania i w efekcie ocenia strony internetowe? Pod uwagę bierze czynniki rankingowe. Sam Google mówi, że jest ich ponad 200, z czego my wiemy tylko o określonej liczbie, i średnio co 3-4 miesiące wprowadza istotne zmiany w algorytmie, które warunkują sposoby wyszukiwania. Czynniki rankingowe mogą dotyczyć m.in. jakości treści, mówiąc o tym, żeby tworzyć wartościowy merytorycznie content – taki, który będzie atrakcyjny zarówno dla robotów wyszukiwarek, jak i dla samych użytkowników Internetu.

Ważne: Obserwuj Internet! Oprócz regularnych, dużych aktualizacji w algorytmie, które mają miejsce raz na kilka miesięcy, codziennie zachodzi kilka mniejszych zmian, które szczególnie dobrze widać na konkurencyjnych stronach. Nie zostawaj w tyle, ale podglądaj i sprawdzaj, co może zadziałać u Ciebie. Pamiętaj, że jeżeli po danej aktualizacji algorytmu Twoja strona spadnie w wynikach wyszukiwania, wcale nie musi to oznaczać, że coś robisz źle, tylko że inni robią to lepiej. Nie musisz więc od razu przebudować całego serwisu, ale, patrząc na poczynania konkurencji, zobacz, co da się usprawnić i poprawić.

Co zrobić, by zostać zauważonym przez boty?

By trafić do indeksu wyszukiwania, konieczne jest odpowiednie zoptymalizowanie strony. Ale to nie wystarczy. Siedzenie z założonymi rękami w oczekiwaniu, że robot wyszukiwarki w końcu znajdzie i odwiedzi Twoją witrynę, prędzej zaowocuje tym, że to konkurencja Cię wyprzedzi. Warto trochę pomóc algorytmowi. Są na to 3 sposoby:

1. zgłoszenie strony przez Google Search Console – można to zrobić samodzielnie, przesyłając poszczególne adresy URL. Jest to jednak rozwiązanie na krótką metę, ponieważ wiąże się z licznymi ograniczeniami, m.in. w ciągu jednego dnia możliwe jest zgłoszenie tylko określonej liczby stron, a w pewnych sytuacjach ta funkcja jest w ogóle czasowo wyłączana;
2. podlinkowanie strony – najlepiej w wartościowym źródle o dużym autorytecie. Dzięki temu witryna będzie się szybciej indeksować. To zdecydowanie efektywniejsze rozwiązanie niż zgłaszanie strony przez Google Search Console;
3. tworzenie site-map – dodając URL do site-mapy w Google Search Console, lub w pliku robots.txt, ułatwisz robotowi trafienie na ten adres. W przypadku dużych serwisów warto tworzyć osobne site-mapy dla poszczególnych sekcji witryny.

Mówiąc o site-mapach, warto podkreślić, że jest to jedno z rozwiązań, wspierających indeksowanie, ale tworzenie ich przede wszystkim pomaga w analizie problemów z danymi stronami w obrębie serwisu. Dzięki site-mapie wiemy, jak dużo mamy adresów URL, a Google Search Console zwraca nam informację, ile ma zaindeksowanych adresów URL. Warto porównać te wartości, aby łatwiej wyłapać pewne problemy.

Personalizowanie wyników wyszukiwania

Różnym użytkownikom Internetu wyszukiwarki serwują różne wyniki, dlatego warto raz na jakiś czas móc je ze sobą porównać.

Tryb incognito

Jeśli chcesz zobaczyć jak wygląda otoczenie danego zapytania, skorzystaj z trybu incognito. Otrzymasz obiektywne wyniki, które są pozbawione profilowania. Pamiętaj, że wyszukiwarka zawsze dopasowuje je do nas m.in. na podstawie częstotliwości odwiedzin jakiejś witryny, czy lokalizacji a, jak wiadomo, na swoją stronę wchodzi się najczęściej. Przeglądanie Internetu w trybie prywatnym pozwoli więc porównać wyniki, które otrzymujemy na co dzień z tymi, które pokażą się w trybie incognito dla osoby postronnej.

Mobile vs desktop

Warto też porównywać wyniki na różnych urządzeniach. Statystyki wyraźnie pokazują, że użytkownik mobilny m.in. jest bardziej skłonny do przechodzenia na drugą stronę wyników wyszukiwania, dlatego te same wyniki mogą pojawiać się na innych miejscach w zależności od rodzaju urządzenia. Jednocześnie musisz mieć na uwadze, że udział mobile w stosunku do desktopu jest różny w poszczególnych branżach, dlatego trzeba uwzględniać wszystkie wyniki wyszukiwania, bez względu na rodzaj urządzenia.